Alternatieve woonvormen voor ouderen - niet naar een verzorgingshuis

De meeste mensen willen zo lang mogelijk in hun eigen huis blijven wonen. Maar wanneer de gezondheid het dagelijkse leven steeds uitdagender maakt, rijst een moeilijke vraag: Moet ik mijn eigen woning nu dan toch verlaten? Er zijn naast het verhuizen naar een verzorgingshuis ook verschillende ‘alternatieve’ huisvestingsmogelijkheden die u kunt overwegen wanneer u voor deze keuze staat.

Belangrijke voorwaarde bij alternatieve woonvorm: veiligheid in en om huis

In een verzorgingshuis of verpleeghuis is de nabijheid van zorg en een seniorvriendelijke inrichting vanzelfsprekend. Ook thuis kunt u zelf verschillende maatregelen nemen waardoor u veiliger en fijner woont, en eventuele valpartijen kan voorkomen. Vooral de badkamer verdient aandacht als het gaat om aanpassingen voor senioren. In die ruimte neemt het risico op ongelukken toe met het ouder worden. Dat komt onder andere door gladde harde vloeren en sanitair waar u omheen moet manoeuvreren. Een antislip vloer, beugels in de douche of een instapbad kunnen de veiligheid vergroten. En als u denkt toch eens een hulpdienst nodig te hebben, dan is het aan te raden om een noodoproepsysteem in de badkamer te installeren.

Trappen en andere obstakels in huis overwinnen

Veel ouderen die thuis blijven wonen, blijken nog onvoldoende aanpassingen in huis te hebben gedaan om hun eigen veiligheid te vergroten. Denk naast het aanpassen van de badkamer ook aan het verbreden van de deurkozijnen, het toegankelijk houden van de trap en aan het verwijderen van hinderlijke opstapjes of drempels in huis. Vooral trappen en de toegang tot een kelder kunnen onoverkomelijke hindernissen worden. Bekijk hier een volledig overzicht met uitdagingen in huis die ontstaan tijdens het ouder worden.

Dankzij technische vooruitgang zijn voor de meeste uitdagingen in huis tegenwoordig heel goede oplossingen. Een traplift is bijvoorbeeld een middel om veel bewegingsvrijheid in huis te creëren. Het stelt u in staat om meerdere verdiepingen in uw woning te blijven gebruiken, zonder uw gewrichten te belasten. Tegenwoordig zijn er trapliften voor binnen- en buitentrappen, en voor zowel rechte trappen als trappen met een of meerdere bochten. Zelfs een wenteltrap kan weer eenvoudig begaanbaar worden gemaakt.

‘Anders’ wonen voor ouderen

Er zijn kortom voldoende manieren om uw eigen huis leefbaar te houden op uw oude dag. Maar een andere belangrijke factor om in stand te houden is het sociale aspect. Hoe onderhoudt u sociale contacten bij verminderde mobiliteit? Bij verschillende alternatieve woonvormen voor ouderen is hier veel aandacht en ruimte voor. Lees verder voor een aantal andere opties dan een verzorgingshuis, waar evengoed zorg en ondersteuning binnen bereik is. Naast deze veelvoorkomende alternatieve woonvormen zijn er nog andere, gedeeltelijk intramurale varianten denkbaar waarbij u niet gelijk in een verpleeghuis of verzorgingshuis hoeft te gaan wonen.

De klassieker: thuiszorg of mantelzorg door familieleden

Thuis blijven wonen terwijl u wordt ondersteund door een bekend familielid kan een fijne gedachte zijn. De zorg is in dat geval een stuk persoonlijker dan wanneer u in een verzorgingshuis woont. Als u grotendeels nog zelfstandig bent, dan kan het een manier zijn om thuis te blijven wonen. Bedenk wel dat naarmate de mantelzorg intensiever wordt, het ook zwaarder wordt voor uw familie. Het gebruik maken van thuiszorg is ook een goede optie. Verschillende vormen van thuiszorg vallen binnen de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Uw gemeente is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de Wmo. Informeer daarom bij het Wmo-loket van uw eigen gemeente of u in uw persoonlijke situatie recht heeft op thuiszorg. Mogelijk kunt u ook een traplift in huis laten plaatsen vanuit de Wmo.

Professionals bij u thuis aan het werk

Wanneer u thuis wilt blijven wonen, maar specifieke zorg nodig heeft, dan is het gebruik maken van ambulante zorg ook een mogelijkheid. Dit betekent dat een zorgprofessional naar u toe komt wanneer het nodig is. Daarnaast zou u er zelfs voor kunnen kiezen om een particulier verzorger in te huren die er altijd voor u is. Dat is vooral prettig wanneer u uiteindelijk misschien wel 24 uur per dag zorg nodig heeft.

Gedeelde wooncomplexen voor senioren

Een zeer moderne woonvorm voor senioren is het wonen in een gedeeld complex. In gedeelde wooncomplexen is vaak een gezamenlijke ruimte om te ontspannen en deelt u een keuken. Het grote voordeel van gedeelde ruimtes is dat u snel sociaal contact legt en gemakkelijk vrienden kunt maken. Samen koken, televisiekijken of een spelletjesavond doorbrengen, voorkomt bovendien eenzaamheid op hogere leeftijd. Veel van dit soort seniorenwoongemeenschappen maken gebruik van de diensten van een ambulante verplegingsdienst of verpleegkundig specialisten. Natuurlijk heeft het alternatief wonen in een gedeeld seniorencomplex ook een aantal valkuilen. Denk bijvoorbeeld aan botsende belangen en behoeften van verschillende bewoners. Alhoewel dat vroeger misschien een groot probleem was in het studentenhuis waar u wellicht woonde, kunnen senioren eventuele conflicten veel beter oplossen door hun grote hoeveelheid levenservaring.

Onder één dak met de hele familie: het meergeneratiehuis

Meergeneratiehuizen zijn woningen die onder één dak huisvesting bieden aan meerdere generaties, meestal uit een familie. Samenwonen met de hele familie kan met behoud van ieders privacy. Deze woonvorm biedt de verschillende generaties in het huis voordelen en wordt dan ook steeds populairder in Nederland. Zo heeft niet alleen u continu ondersteuning en mantelzorg in de buurt, de jongere generatie vindt het waarschijnlijk ook prettig dat er altijd een oppas is voor de kleinkinderen! Als u op deze manier gaat wonen, dan is het handig dat u als familieoudste op de begane grond een ruimte inneemt. De begane grond kan in veel gevallen namelijk drempelvrij gemaakt worden.

Samenwonen met studenten

Het komt steeds vaker voor dat ouderen en studenten in wooncomplexen bij elkaar worden gebracht. Ter compensatie van de lage huurkosten voor studenten, kunnen de oudere bewoners aanspraak doen op hun hulp. De studenten kunnen bijvoorbeeld boodschappen doen, helpen in het huishouden, de tuin bijhouden of de hond uitlaten. U bent bij deze woonvorm onafhankelijker dan wanneer u in een verzorgingshuis gaat wonen, maar moet in dit geval nog wel gebruik maken van een ambulante zorgdienst of mantelzorg.